ارایه مدل ریاضی تحلیل پوششی داده‌ای شبکه‌ای جهت ارزیابی عملکرد شبکه حمل‌ و نقل ریلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران

2 دانشیار، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه قم، قم، ایران

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

یکی از مهم‌ترین عوامل زیربنایی برای توسعه هر کشوری، وجود یک شبکه کارا و مناسب، جهت رفـع نیازهـای حمل‌ونقل آن کشـور است. حمل و نقل ریلی نقش مهمی در توسعه اقتصادی یک کشور دارد؛ ازاین‌رو ارزیابی عملکرد ریلی یکی از مسائل مهم صنعت حمل ‌و نقل ریلی کشور است.  هدف اصلی این تحقیق تعیین مدل مناسب جهت ارزیابی عملکرد شبکه حمل ‌و نقل ریلی جمهوری اسلامی ایران است. پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و از حیث روش اجرا، از نوع تحقیقات توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش شامل نواحی راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران است. برای ارزیابی عملکرد نواحی راه‌آهن از تکنیک تحلیل پوششی داده‌ای شبکه‌ای استفاده شده است. بر‌اساس نتایج بدست آمده در سال 1393 ناحیه شمال شرق2 دارای رتبه اول و در سال‌های 1394 و 1395 ناحیه شرق دارای رتبه اول می‌باشد. به علاوه میانگین کارایی نواحی نشان می‌دهد که در بازه زمانی 1395-1393 ناحیه شرق بهترین عملکرد و ناحیه شمال بدترین عملکرد را داشته‌اند.

کلیدواژه‌ها


- آذر، ع. و نوبهار، ع.، (1394)، " ارائه مدل ارزیابی عملکرد شعب بانک با استفاده از رویکرد ترکیبی تحلیل مؤلفه‌های اصلی و تحلیل پوششی داده‌ها PCA-DEA"، نشریه پژوهش‌های مدیریت منابع سازمانی، دوره 5، شماره 3،
ص. 1-29.
 
-بهشتی­نیا، م. ع.  و وحید نعمتی، الف.،  (1396)، "­ترکیب روش­های فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی و تاپسیس فازی برای انتخاب تأمین­کنندگان (مطالعه موردی: شرکت تبلیغاتی)"، نشریه مدل سازی در مهندسی، دوره 15، شماره 48، ص. 229-217.
 
- ساقیان، ز. و احدی، ح. ر. (1394)، " ارزیابی کارایی و رتبه‌بندی نواحی راه‌آهن ج.ا.ایران با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها"، پژوهش‌نامه حمل ‌و نقل-علمی پژوهشی. دوره 7، شماره 2، ص. 367-372.
 
- حیدری بیوکی، طاهره و حسن خادمی زارع، (1394)، "بهبود روش تحلیل پوششی داده­ها به منظور خوشه بندی مشتریان اعتباری بانک­ها"، نشریه مدل­سازی در مهندسی، دوره 13، شماره 41، ص. 74-59،.
 
- دهقانی، ا. شاهوردیانی، ش.، و انصاری، ک. (1393)، "رتبه­‌بندی و ارزیابی عملکرد شعب بانک شهر با رویکرد کارت امتیازی متوازن با استفاده از مدل تاپسیس"، مجله مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، شماره 20،
ص. 119-147.
 
- تیتکانلو، ن. رکسانا فکری، ح. و کرامتی، ع.، (1396)، "مدلسازی عدم قطعیت در فرایند ارزیابی عملکرد کارکنان مبتنی بر تئوری شواهد و تئوری فازی"، نشریه مدل سازی در مهندسی، دوره 15، شماره 51، ص. 34-34.
 
- Charnes, A., Cooper, W.W.,  Rhodes, E., (1978), “­Measuring the efficiency of decision making units”, European Journal of Operational Research, Vol. 2, No. 6,
pp. 429–444.
 
-Emrouznejad, A., Parker, B.R., Tavares, G., (2018), “Evaluation of research in efficiency and productivity: A survey and analysis of the first 30 years of scholarly literature in DEA”, Socio Economic Planning Sciences, Vol. 42, No. 1, pp.151-157.
 
- Seiford, L.M., Zhu, J., (1999), “Profitability and marketability of the top 55 U.S. commercial banks”, Management Science, Vol. 45, No. 9, pp. 1270-1288.
 
-­Chen, Y., Zhu, J., (2004), “Measuring information technology’s indirect impact on firm performance”, Information Technology and Management, Vol. 5, No. 1-2, pp. 9–22.
 
-­Kao, Ch.,  (2009), “Efficiency decomposition in network data envelopment analysis: A relational model”, European Journal of Operational Research, Vol. 192, No. 3, pp. 949-962.
 
-­Lozano, S., (2011), “Scale and cost efficiency analysis of networks of processes”, Expert Systems with Applications, Vol. 38, No 6, pp. 6612–6617.
 
-­Chen,Y., Cook, W.D., Kao, Ch., Zhu, J., (2013), “Network DEA pitfalls: Divisional efficiency and frontier projection under general network structures”, European Journal of Operational Research, Vol. 226,  No 3, pp.507-515.
 
-­Kao, Ch., (2014), “Efficiency decomposition in network data envelopment analysis with slacks based measures”, Omega, Vol. 45,
No. 1, pp.1-6.
 
-Kao, Ch., Liu, S., (2009), “Stochastic data envelopment analysis in measuring the efficiency of Taiwan commercial banks”, European Journal of Operational Research, Vol. 196, No 1, pp. 312-322.
 
- Wang, YJ.,  (2014), “The evaluation of financial performance for Taiwan container shipping companies by fuzzy TOPSIS”, Applied Soft Computing, Vol. 22, No. 1.
 
- Yu, M.M., Lin, E.T.J., (2008), “Efficiency and effectiveness in railway performance using a multi-activity  network DEA model”, Omega, Vol. 36, No. 6, pp.1005–1017.
 
- Kao, Ch., Hwang, S.N., (2010), “Efficiency measurement for network systems: IT impact on firm performance”, Decision Support Systems, Vol. 48, No. 3, pp. 437–446