بررسی تاثیر رفتار رانندگان وسایل نقلیه سنگین برمیزان تصادفات جاده ای در مسیرهای آزاد راهی (مطالعه موردی: محور زنجان- تبریز)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه عمران، دانشگاه آزاد واحد زنجان، زنجان، ایران

2 استادیار، گروه عمران، دانشگاه آزاد واحد زنجان، زنجان، ایران

3 استادیار‌، گروه عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، زنجان، ایران

چکیده

امروزه روند رو به رشد تصادف ها در راه ها و تلفات و خسارتهای ناشی ازاینگونه حوادث باعث اتلاف سرمایه های کشور می شوند؛ بنابراین سرمایه گذاری صحیح و شناخت هر یک از عوامل سه گانه تصادف (راه، راننده و وسیله نقلیه)، بررسی اصولی مشکلات این عوامل و بیان راه حل های کاربردی می تواند از بروز اینگونه حوادث بکاهد. ناهنجاری های رفتاری در رانندگی به عنوان یک معضل جدی درجامعه محسوب می شود . کمبود مهارت در کنترل خودرو و خستگی و خواب آلودگی و تجاوز از سرعت مجاز، طرح هندسی جاده‌ها و مشکلات روانی و اقتصادی از دلایل وقوع تصادفات در کشور است. بررسی علل حوادث رانندگی حاکی از آن است که علاوه بر یادگیری و کسب مهارت و تجربه در کنترل وسایل نقلیه عوامل روحی، استرس و وضعیت اقتصادی نیز در پیشگیری از وقوع حوادث رانندگی نقش ویژه ای دارد. در این تحقیق تاثیر رفتار روانشناختی رانندگان وسیله نقلیه سنگین بر روی میزان تصادفات محور زنجان-تبریز مورد بررسی قرار می گیرد. جامعه آماری در این پژوهش رانندگان وسایل نقلیه سنگین است و منطقه مورد مطالعه در این پژوهش محور زنجان-تبریز در سال 1397 می باشد که به روش پرسشنامه‌ای و با استفاده از نرم‌افزار SPSS25 انجام شده است. نتایج تحقیق نشان داد که پارامترهای تشدید کننده خستگی و خواب آلودگی، عوامل اقتصادی، طرح هندسی جاده ها و استرس تاثیر مثبت و معنی داری بر میزان تصادفات داشته‌اند.

کلیدواژه‌ها


- آقابیک، ک.­، رمضانی، م.، (1397)، "مروری بر اقدامات ایمنی جهت کاهش تصادفات مربوط به وسایل نقلیه سنگین".
 
- آیتی­، ا.، (1381)، "هزینه تصادفات ترافیکی­"، مشهد، (دانشگاه فردوسی).
 
 - آیین نامه طرح هندسی راه­های ایران، (1391)، نشریه شماره 415، معاونت نظارت راهبردی.
 
-احمدی­ دیزج، ا. حاجی­حسینلو، م. میکائیلی، ن.، (1392)، "نقش ایمنی وسایل نقلیه سنگین باری در تصادفات"،
شبکه­های درون شهری، دانشگاه علوم انتظامی ایران.
 
-احمدی­دیزج، ا.، (1390)، "عوامل موثر بر تصادفات ترافیکی وسایل نقلیه موتوری سنگین، نمونه موردی مناطق 4، 15 و21 شهر تهران، در سال 89-1390­"، دوازدهمین کنفرانس
بین­المللی مهندسی حمل و نقل و ترافیک سازمان حمل و نقل و ترافیک تهران، معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران.
 
-رحمانیان و همکاران­، (1392)، "بررسی ارزیابی قوانین ساعت کاری و محدودیت­های رانندگی با ناوگان حمل و نقل مسافری جاده­ای کشور".
 
 -زایرزاده، ع. بهنیا، ک.، (1385)، "روش گام به گام
ایمن سازی و انجام تحقیقات در مورد نقاط حادثه خیز و مطالعه موردی چند نقاط حادثه­خیز"، استان خراسان، هفتمین کنفرانس مهندسی حمل و نقل و ترافیک ایران، تهران، سازمان حمل و نقل ترافیک تهران، معاونت حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران.
-"روش­های ثبت تصادفات و شناسایی نقاط پر تصادف"، (1386)، پژوهشکده حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی.
 
-"سالنامه آماری 1387 سازمان راهداری و حمل و نقل
جاده­ای نشریه"­، (1388)، ص. 427، دفتر فناوری اطلاعات.
 
-صادقی گیلانده، س. حاجی­حسینلو، م. و یحیی­زاده، ا.، (1394)، "بررسی تاثیر عرض شانه راه­های دو خطه بر رفتار راننده­های وسایل نقلیه سنگین با استفاده از شبیه ساز رانندگی، چهاردهمین کنفرانس بین­المللی مهندسی حمل و نقل و ترافیک، تهران، مهاونت و سازمان حمل و نقل ترافیک.
 
 -عالی­نژاد­، (1392)، "تاثیر طراحی مناسب راه بر کاهش تصادفات ناشی از خطاهای انسانی".
 
 -علوی­، س.س.، محمدی، م.ر.، سوری، ح.، جنتی­فرد، ف.، محمدی کلهری، س.، (1394)، "ویژگی­های شناختی رفتاری، رانندگان، اتوبوس و کامیون، طی سوانح ترافیکی سال
 1393-1392"­، مجله (ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت­ها)، دوره 1، شماره 3، ص.115-112.
 
- مقصودی­پور و همکاران­، (1395)، "بررسی خستگی و خواب آلودگی در رانندگان".
 
-وکیلی و همکاران، (1387)، "بررسی شیوع بیماری­های روانی و عوامل مرتبط با آن"، در رانندگان کامیون استان یزد.
 
-هنربخش و همکاران­، (1392)، "بررسی ابعاد خستگی شغلی در رانندگان وسایط نقلیه سنگین شهر شیراز".
 
-یدالهی، م.، کشفی، س. س.، (1390)، "بررسی آموزش رانندگان وسایل نقلیه سنگین در ایران با سایر کشورها".
 
 
-Evans, (1999), “Antilock brake systems and risk of different types of crashes in traffic”, Crash Prev Inj Control.
-Hartley LR, Penna F, Corry A, Feyer AM., (2001), “Comprehensive review of fatigue research”, Western Australia, Institute for Research in Safety & Transport.
-Kahane, CJ., (1999), “Vehicle weight, fatality risk and crash compatibility of model year 8888-88 passenger cars and light trucks”, Report DOT HS 108 333.
-Washington, DC; US Department of Transportation, National Highway Traffic Safety Ad-ministration, Oct.
-Peter christensenY, Rune Elvik, (2007), “Effectson accidents of periodic motor vehicle in section in Norway­”, accident analysis & prevention, Vol. 28­, Issue 8, Nov.­, pp. 43-23
-Rune Elvik, (2002), “the Effect on accidents of technical inspectionsof heavy vehicle in Norway”, accident analysis&prevention, Vol. 24­, Issue3,
Nov. pp.322-333.
-Seen KS, Bahri Mohd Tamrin Sh, Goh YM., (2010), “Driving Fatigue and Performance among Occupational Drivers in Simulated Prolonged Driving”, Glob J. Health Sci 2010; 2(1), pp.167-177.