سرعت تجاری چرخه گردش واگن باری شاخصی مهم جهت پایش بهره وری در سطح ملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده مکانیک، دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی تکنیک تهران)، تهران، ایران

چکیده

بهره وری یکی از موضوعات مهم در حوزه شاخص های کلیدی عملکرد حمل و نقل ریلی می باشد. مقایسه نشان می دهد بهره وری واگن باری در ایران کمتر از کشورهای پیشرو می باشد و دو برابر شدن تدریجی آن در افق ۱۰ ساله آینده و چهار برابر شدن تدریجی آن در افق ۲۰ ساله آینده امکان پذیر است.

با مرور مطالعات قبلی، روش پیشنهادی جهت بررسی بهره وری واگن باری با واحد ملموس و آسان «سرعت» طی تعریف دقیق شاخص سرعت تجاری گردش واگن باری (سرعت بازرگانی)جهت پایش و رصد این شاخص در سطح ملی ارایه شده و نسبت به برآورد وضعیت این شاخص در سال های گذشته در سطوح ملی و همچنین بنگاهی (شرکت راه آهن) اقدام شده است. برای 20 سال آینده هدف گذاری کمّی رشد و ارتقای این شاخص طی ۴ دوره ۵ ساله با تکیه بر بهره وری از دارایی های موجود ارایه شده است.

از آنجا که این شاخص، شاخصی مهم در حوزه بهره وری حمل و نقل ریلی بار می باشد و افزایش آن می تواند نشان از افزایش بهره وری نیروی انسانی، خطوط ریلی و حتی لکوموتیوها دهد، و به جهت حفظ سادگی و عدم پیچیدگی در نظارت و پایش توسط مراجع ذیربط، پیشنهاد شده است در گام اول این شاخص در سطح ملی توسط مجلس شورای اسلامی تصویب و با روش محاسبه معین مندرج در این مقاله و ابلاغ گردد تا مبنای تعامل مجلس با وزرا و همچنین وزیر مربوطه با هیئت مدیره شرکت راه آهن در این حوزه گردد.

کلیدواژه‌ها


- ابلاغیه ریاست جمهور به وزارت راه و شهرسازی طی نامه شماره ۷۶۶۰۱ مورخ ۲۵ شهریور ۱۳۹۶ جهت تمرکز بر اهداف مشخص و محدود با اولویت بالا.
- شرکت راه­آهن جمهوری اسلامی ایران، (1395)، "آرمان و چشم انداز راه آهن،" ۱۳۹۵.
- شرکت راه­آهن جمهوری اسلامی ایران، (1400)، معاونت تامین سرمایه و اقتصاد حمل و نقل، مرکز توسعه آموزش و فنآوری، دبیرخانه بهره وری، ویرایش ۵، "فهرست شاخص­های عمومی و اختصاصی بهره­وری حمل و نقل ریلی برون شهری".
- موحدی­، م.م. و اصغر تودرباری، ا.م.، (1385)، "تعیین، تعریف و اندازه­گیری شاخص­های بهره­وری در واگن­های باری به منظور برنامه ریزی برای بهبود آنها،".
- پژوهشکده حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی، انجمن مهندسی حمل و نقل ریلی ایران، (1391)، "تعیین الزامات کمّی حمل و نقل ریلی برون شهری اوّل در سطح منطقه بر طبق اهداف سند چشم انداز ۱۴۰۴".
- شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران، "سالنامه های آماری سالیانه از ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹".
- پردازش و تحلیل دیتای سامانه بارنامه حمل بار داخلی ریلی توسط نویسنده. (از سال 1390 تا 1400)
- شرکت راه­آهن ایران، (1400)، "سامانه هوش تجاری شرکت راه­آهن "BI، داشبورد پایش کیفیت حمل بار.
- شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران، (1399)، "سالنامه آماری ۱۳۹۸ حمل و نقل ریلی کشور،"، ص.16.
- شفیع نادری، ع. الف.، (1396)، "پیشنهادی برای ساختار نوین حمل و نقل ریلی برون شهری ایران،" ماهنامه ترابران، شماره ۱۵۳.
-­Claus Doll, Jonathan Kohler, Fraunhofer ISI, (2018), “Working Paper 5 of the study LowCarb-RFC -­European Rail Freight Corridors going Carbon Neutral, Reference and Pro Rail Scenarios for European Corridors to 2050,” pp. 70.
-­Russian Railways RZD, (2019), “Picking Up Steam, Annual Report 2019”
-­“Indian Railways Facts & Figures 2016 – 17,” Bharat Sarkar Government of India Rail Mantralaya Ministry of Railways (Railway Board), pp. 31.
-­“Indian Railways Year Book 2018 – 19,” Bharat Sarkar Government of India Rail Mantralaya Ministry of Railways (Railway Board), pp. 5.
-­“Indian Railways Year Book 2019 – 20,” Bharat Sarkar Government of India Rail Mantralaya Ministry of Railways (Railway Board), pp. 5.
-­“Railway Sector Assessment for People’s Republic of China,” (2021), CAREC (Central Asia Regional Economic Cooperation Program), pp.41.
-­Russian Railways RZD, (2017), “Open Joint Stock Company Russian Railways, Expanding Horizons, Condensed Annual Report 2017”, pp. 5and 29.
-­­Russian Railways RZD, (2018), “Vision Ahead, Condensed Annual Report 2018,” pp.17.
-­Seyed Sina Mohri, Hossein Haghshenas,  (2017), “Evaluation of Iran Rail Freight Transportation Efficiency in Comparison between the World Countries and the Middle East and Central Asia,” International Journal of Transportation Engineering, Vol. 5, No. 2.
-­United Nations, Economic Commission for Europe, UNECE, (2019), “Logistics and Transport Competitiveness in Kazakhstan,”
pp. 69.
-­World Bank, PPIAF, (2017), “Railway Reform: Toolkit for Improving Rail Sector Performance,” Second Edition Sep. pp. 408, 438, 447,518 and 525.