مکان‌یابی استفاده از سامانه‌‌ی روشنایی در جاده‌ها برمبنای برنامه‌ریزی خطی (مطالعه موردی: راه‌های اصلی استان آذربایجان شرقی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مهندسی عمران، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی عمران، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران

3 استادیار، گروه مهندسی مکانیک، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران

چکیده

بحث ایمنی یکی از بخش­های مهندسی ترافیک و تأمین روشنایی جاده­ها یکی از مهم­ترین مسائل مربوط به حفظ ایمنی راه­هاست که هدف از ایجاد آن دستیابی به حدی از قابلیت دید برای رانندگان است به­طوری­که دید سریع، دقیق و راحت امکان­پذیر باشد. روشنایی با تقویت دید راننده می­تواند از برخی از تصادفات ناشی از ترافیک جاده­ای در شب جلوگیری کند. در این مقاله از روش برنامه­ریزی خطی به‌منظور مکان­یابی و استفاده بهینه از سامانه روشنایی در محورهای اهر تبریز، سراب بستان­آباد و مراغه - هشترود استفاده‌شده است. مدلی بر پایه بیشینه کردن نسبت سود به هزینه طراحی شد. سود، مبلغ صرفه­جویی شده در اثر کاهش تصادفات در صورت استفاده از سامانه روشنایی در قطعات مختلف محورهای موردمطالعه است که برای محاسبه آن هزینه متوسط تقریبی یک تصادف فوتی و جرحی در کشور محاسبه‌شد. همچنین هزینه، مبلغ موردنیاز برای نصب سامانه روشنایی در قطعات مختلف تعریف گردید. محدودیت تعیین‌شده برای این مدل، بودجه اختصاص‌یافته به­منظور نصب سامانه­های روشنایی (با فرض مبلغ 1.1 و 2.2 میلیارد تومان و 550 میلیون تومان) است. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل مدل از نرم­افزارWinQSB2استفاده شد تا مقاطع بهینه برای نصب سامانه روشنایی به‌دست آیند. بر اساس این تحقیق کیلومتراژهای 500+44 تا 500+45 و 500+54 تا 500+55 محور اهر تبریز با نسبت سود به هزینه 8.26 و 8.07 در تمام سناریوهای بودجه و قطعه­بندی در صدر سایر قطعات به­عنوان مقاطع بهینه مشخص گردیدند. کیلومتراژ 500+09 تا 500+10 از محور مراغه هشترود با نسبت سود
 به هزینه 5.13 نیز در رده بعدی قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها


- آیتی، ا.، (1388)، "هزینه تصادفات (تئوری و کاربردی)"، تهران: انتشارات پژوهشکده حمل‌ونقل، چاپ اول.
- امینی، ب. و بابایی، ص.، (1388)، "ارائه مدل ارزیابی اقدامات ایمن‌سازی راه‌ها بر اساس تحلیل خطر و برنامه‌ریزی خطی"، نهمین کنفرانس بین‌المللی حمل‌ونقل و ترافیک. تهران. ایران.
- بهبهانی، ح. و رضایی فر، م. ح.، وامق، م. و کارگر، ع. (1393)، "ارایه روشی برای اولویت‌بندی تجهیزات ترافیکی"، مجله فن‌آوری حمل‌ونقل. شماره 23. پاییز و زمستان.
- بختیاری، پ.، میر بهاء، ب. و فغانی، ع.، (1392)، "ارایه مدل اولویت­بندی تأمین روشنایی درراه‌های برون‌شهری با استفاده از روش تحلیل سلسله­مراتبی"، سیزدهمین کنفرانس بین‌المللی حمل‌ونقل و ترافیک. تهران. ایران.
-رضایی­فر، م. ح.، و شیرمحمدی، ح.، توکلی ­پاشکمی، م.ز.، و روشن­چراغ، ا.، و فروزان، م.، (1394)، "ارزیابی روش خطی در اولویت‌بندی ایمن‌سازی معابر برون‌شهری"، فصلنامه جاده، شماره 77.
- حمیدی، ن.، (1383)، "مهندسی سیستم ها (کاربردهای تحقیق در عملیات در مهندسی عمران)"، تهران: انتشارات گسترش علوم پایه، چاپ اول.
- خیری، ح.، حاجی­زاده، ر.، و عباس­نژاد، ن.، (1393)، "برنامه‌ریزی خطی با نرم‌افزار WinQSB"، تبریز. انتشارات فروزش.
- صفارزاده، م. و ترابی، م.، (1390)، "اولویت‌بندی اقدامات ایمن‌سازی درراه‌ها (مطالعه موردی محور مشهد-سرخس)"، یازدهمین کنفرانس بین‌المللی حمل‌ونقل و ترافیک. تهران. ایران.
- کارگر، ع. و شیرمحمدی، ح.، (1394)،"ارزیابی روش خطی به‌منظور اولویت­بندی اقتصادی تجهیزات ایمنی ترافیکی در جاده­ها. پانزدهمین کنفرانس بین­المللی مهندسی حمل‌ونقل و ترافیک. تهران. ایران.
-وب­سایت سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده­ای کشور، سالنامه آماری، http://www.rmto.ir.
- وب­سایت سازمان پزشکی قانونی کشور، http://www.lmo.ir.
- وب­سایت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، http://www.cbi.ir.