تعیین تعداد ایستگاه های اتوبوس به منظور زمان بندی حرکت ناوگان اتوبوسرانی (مطالعه موردی: شهرقزوین)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده مهندسی عمران-دانشگاه علم و صنعت ایران

10.22034/road.2024.441338.2250

چکیده

بهره‌برداری درست و اصولی از سیستم اتوبوسرانی شهری مقوله‌ای است که سهم عمده‌ای در موفقیت یا عدم موفقیت این سیستم دارد. عوامل مختلفی در برنامه‌ریزی و بهره‌برداری از سیستم اتوبوسرانی شهری موثر می‌باشد. یکی از مهمترین پارامترهای موجود در این راستا، انتخاب تعداد ایستگاه های بهینه و زمان‌بندی حرکت ناوگان اتوبوسرانی می‌باشد. در این مطالعه تلاش بر این است که به معرفی متدولوژی مطلوب جهت انتخاب تعداد ایستگاه ها و همچنین انجام عملیات زمان‌بندی سیستم اتوبوس‌رانی قزوین پرداخته شود. با توجه به نقطه مبنا و ماتریس زمان سفر، و سرفاصله تعیین کننده، زمان کلیه اعزام‌‌ها و زمان رسیدن اتوبوس‌ها به نقاط کنترلی تعیین می‌گردند و بدین ترتیب برنامه زمان‌بندی تکمیل خواهد شد. نتایج حاصل بیانگر آن بودند که تعداد ایستگاه ها می بایست از 33 عدد به 25 عدد کاهش یابد. مطابق برنامه زمان بندی و تحلیل اقتصادی انجام شده، تعداد اتوبوس ها می بایست از 17 به 11 عدد کاهش یابد تا حالت بهینه برای سازمان اتوبوسرانی فراهم شود. درنهایت مشخص شده است که فاصله متوسط بین ایستگاه ها از 464 متر به 583 متر رسیده است. همانطور که مشخص است تعداد ایستگاه ها کم شده است و اما فاصله متوسط بین ایستگاه ها افزایش یافته است. با مقایسه نتایج حاصل از گزارش سی‌ام TCRP با نتایج حاصل از این تحقیق و نیز تحلیل اقتصادی صورت گرفته، ضریب همبستگی محاسبه شده که نشان می دهد میزان همگرایی نتایج بسیار مطلوب و به میزان 99.7% بوده است که این امر مبین کفایت روش ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها