خطرهای مترتب بر تونل‌های درون‌شهری در حین طراحی و اجرا

نویسندگان

1 دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، مازندران، ایران

2 دانش آموخته دکتری، شرکت مهندسین مشاور Hatch، ونکوور، بریتیش کلمبیا، کانادا

چکیده

امروزه، وجود محدودیت در فضاهای شهری، لزوم توجه به کاربری زمین از منظر زیست‌محیطی و اجتماعی و همچنین نیاز به توسعه شبکه حمل و نقل شهری، دست‌اندرکاران امر مدیریت شهری را ملزم به استفاده از فضاهای زیرسطحی به عنوان یکی از بهترین گزینه‌ها نموده است. استفاده از این نوع زیرساخت‌ها در کشورهای توسعه‌یافته، نتایج بسیار خوبی را در خصوص کاهش مشکلات ترافیکی و حمل ونقل شهری به همراه داشته‌ است که لزوم استفاده از آن‌ها را اجتناب ناپذیر می‌نماید. از طرفی، پتانسیل وقوع خطرات و ریسک مترتب بر تونلها همواره به عنوان اصلی‌‌ترین چالش تونلسازی در هر سه فاز طراحی، اجرا و بهره‌برداری محسوب شده و با توجه به هزینه بسیار بالای اجرا و بهره‌برداری این قبیل مستحدثات، شناسایی این خطرات و بررسی پیامدهای وقوع آن‌ها بر تونل‌ها به منظور کاهش خسارات احتمالی از اهمیت ویژه­ای برخوردار می­باشد. در فازهای طراحی و اجرا، بررسی انواع خطرات مترتب بر تونل‌های شهری نشان می‌دهد که خطراتی از قبیل بروز اشتباهات در مرحله برنامه‌ریزی نظیر تهیه مشخصات فنی و برآورد پارامترهای طراحی، اشتباهات محاسباتی و عددی، اشتباهات مدیریتی و کنترلی، بروز خطا و اشتباهات در مرحله اجرای تونل، خطرات ناشی از ناشناخته بودن فضاهای زیرسطحی، وجود آب زیرزمینی، ورود آب‌های سطحی و سیلاب، اثرات زلزله روی تونل، خطرات ناشی از فرونشست زمین و خطرات ناشی از انتشار گازها را بایستی در مبحث مدیریت ریسک و تأمین ایمنی تونل‌های درون‌شهری لحاظ نمود.

کلیدواژه‌ها


- پژوهشکده حمل و نقل (1382)، "آلودگی ناشی از دی‌اکسید نیتروژن در تونل‌های راه"­، وزارت راه، مسکن و شهرسازی.
 
- قیاسوند، ص.، (1386) "تونلسازی در زمین‌های گازدار (مسائل زمین شناسی - مخاطرات مهندسی)"، پنجمین همایش زمین‌شناسی مهندسی و محیط زیست ایران، پژوهشکده سوانح طبیعی انجمن زمین شناسی مهندسی ایران، تهران.
 
-­National Cooperative Highway Research Program (2008), "Transportation Security: Making Transportation Tunnels Safe and Secure", NCHRP Report 525, p. 167.
-Seidenfu, T. (2006), "Collapses in Tunnelling", Master of Science Thesis, EPFL university, Lausanne, Switzerland.
-Wannick H.P. (2006), "The Code of Practice for Risk Management of Tunnel Works: Future Tunneling Insurance from the Insurers’Point of View", ITA Conference, Seoul, South Korea.