مکان یابی استفاده از سامانه ی روشنایی در جاده ها برمبنای برنامه ریزی خطی (مطالعه موردی: راههای اصلی استان آذربایجان شرقی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مهندسی عمران، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران

2 گروه مهندسی مکانیک، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران

3 گروه مهندسی عمران، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران

چکیده

بحث ایمنی یکی از بخش‌های مهندسی ترافیک و تأمین روشنایی جاده‌ها یکی از مهم‌ترین مسائل مربوط به حفظ ایمنی راه‌هاست که هدف از ایجاد آن دستیابی به حدی از قابلیت دید برای رانندگان است به‌طوری‌که دید سریع، دقیق و راحت امکان‌پذیر باشد. روشنایی با تقویت دید راننده می‌تواند از برخی از تصادفات ناشی از ترافیک جاده‌ای در شب جلوگیری کند. در این مقاله از روش برنامه‌ریزی خطی به‌منظور مکان‌یابی و استفاده بهینه از سامانه روشنایی در محورهای اهر – تبریز، سراب – بستان‌آباد و مراغه - هشترود استفاده‌شده است. مدلی بر پایه بیشینه کردن نسبت سود به هزینه طراحی شد. سود، مبلغ صرفه‌جویی شده در اثر کاهش تصادفات در صورت استفاده از سامانه روشنایی در قطعات مختلف محورهای موردمطالعه است که برای محاسبه آن هزینه متوسط تقریبی یک تصادف فوتی و جرحی در کشور محاسبه‌شده. همچنین هزینه، مبلغ موردنیاز برای نصب سامانه روشنایی در قطعات مختلف تعریف گردید. محدودیت تعیین‌شده برای این مدل، بودجه اختصاص‌یافته به‌منظور نصب سامانه‌های روشنایی (با فرض مبلغ 1.1 و 2.2 میلیارد تومان و 550 میلیون تومان) است. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل مدل از نرم‌افزار winQSB2 استفاده شد تا مقاطع بهینه برای نصب سامانه روشنایی به‌دست آیند. بر اساس این تحقیق کیلومتراژهای 500+44 تا 500+45 و 500+54 تا 500+55 محور اهر – تبریز با نسبت سود به هزینه 8.26 و 8.07 در تمام سناریوهای بودجه و قطعه‌بندی در صدر سایر قطعات به‌عنوان مقاطع بهینه مشخص گردیدند. کیلومتراژ 500+09 تا 500+10 محور مراغه – هشترود با نسبت سود به هزینه 5.13 نیز در رده بعدی قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها