بررسی میزان آلایندگی و تأثیر ماشین آلات ساختمانی پروژه‌های عمرانی در آلودگی هوا مطالعه موردی پروژه احداث ایستگاه قطار شهری شیراز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه فنی مهندسی‌، دانشگاه پیام نور، ایران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد، عمران محیط زیست، دانشگاه پیام نور شیراز، شیراز، ایران

10.22034/road.2021.291854.1959

چکیده

در این تحقیق میزان آلایندگی و تأثیر ماشین‌آلات ساختمانی در آلودگی هوا در پروژه احداث ایستگاه قطار شهری شیراز مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای آلودگی هوا از ایستگاه سنجش سازمان حفاظت محیط زیست مستقر در نزدیک اجرای پروژه شامل PM10, PM2.5 , So2 , No2 , O3 , CO جمع‌آوری گردید. اطلاعاتی از مدت زمان فعالیت پروژه، نوع، تعداد ماشین‌آلات فعال در پروژه و ساعات فعالیت آن‌ها از سازمان قطار شهری جمع‌آوری گردید. در اطلاعات جمع‌آوری شده از اداره هواشناسی وضعیت جوی و میزان گرد و غبار مشخص گردید. سوخت مصرفی ماشین‌آلات و تجهیزات کارگاهی با توجه به میزان فعالیت کارگاهی روزانه هر دستگاه محاسبه و میزان آلایندگی براساس میزان سوخت مصرفی مشخص گردید. در تجزیه و تحلیل و بررسی همه اطلاعات میزان و درصد آلاینده‌های هوا ناشی از فعالیت پروژه عمرانی مشخص گردید. در مقایسه میانگین آلایندگی، هرکدام از آلاینده‌ها ناشی از فعالیت کارگاهی با میانگین آلاینده‌های اندازه‌گیری توسط ایستگاه سنجش، درصد آلایندگی ناشی از فعالیت کارگاهی به این صورت می‌باشد %56/46=CO، %48/46=O3، %53/49=No2، %68/60=So2، %22/39=Pm10، %08/56=Pm2.5 .
ارتباط مستقیمی بین میزان آلاینده‌های اندازه‌گیری شده توسط ایستگاه سنجش و میزان فعالیت کارگاهی مشاهده گردید بطوریکه در ماه‌هایی که فعالیت کارگاهی حداکثر وجود داشت شاخص فعالیت کارگاهی ماشین‌آلات بالاترین اعداد را نشان می‌دهد و به همان نسبت ایستگاه سنجش آلودگی هوا نیز اعداد بیشتری برای آلاینده‌ها در این ماه‌ها نشان می‌دهد. دستگاه‌هایی که شاخص فعالیت کارگاهی بالاتری دارند، مصرف سوخت بیشتر و میزان سهم بیشتری در آلودگی هوا دارند .

کلیدواژه‌ها


- اسلامی بجنوردی، ب. اسراری، ا. (1398)، "مطالعه روند تغییرات غلظت آلاینده‌های O3 , NO2 , SO2 و ارتباط آن با پارامترهای هواشناسی در شهر شیراز با رویکرد آنالیز رگرسیون طی سال‌های 92 الی 97"، ششمین کنفرانس ملی شهرسازی، معماری، عمران، محیط زیست.
- بیات، ر.، (1383)، "سهم‌بندی منابع تولید آلودگی هوای شهر تهران"، پایان‌نامه کارشناسی­ارشد، دانشگاه صنعتی شریف،
- پوربابک، ا.ر.، (1385)، "هوایی که تنفس می‌کنیم"، نگارش قم.
- جمشیدی، پ.، (1394)، "گازوئیل سوخت دیزل"، اتحادیه صادرکنندگان فراورده‌های نفت، گازو پتروشیمی ایران.
- خراسان‌زاده، ع.ا. بحری­ها، س. و یاری، ف.، (1395)، "راه تولید سوخت پاک"، انتشارات روابط عمومی شرکت‌های پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی.
- رجایی، ع.، (1397)، "ارایه راهکارهایی جهت کاهش آلودگی هوای شهر تهران"، مجله نخبگان علوم و مهندسی، فروردین 1397، شماره 10.
- سعیدان، م.، (1395)، "بررسی عددی احتراق بیودیزل بدست آمده از روغن کلزا بر عملکرد آلاینده‌های خروجی موتور دیزل"، مجله مهندسی مکانیک مدرس، تیر 1396، دوره 17 شماره 4.
-شمسی‌زاده، ر.، (1395)، "بررسی و مدلسازی غلظت ذرات معلق در هوای شیراز"، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه پیام‌نور شیراز.
-شفیع پورمطلق، م.، (1391)، "مهندسی آلودگی هوا"، موسسه نشر شهر، چاپ دوم.
-طاهری، ا. علی­اصغری، پ. و حسینی، و.، (1396)، "بررسی اثر خودروهای دیزلی در حال تردد در تهران بر آلایندگی کربن سیاه"، دهمین همایش بین المللی موتورهای درون­سوز، تهران، انجمن علمی موتور ایران.
- طاهری­زاده، ع.ر. طاهری­زاده، ع.ر. و عباسی،م.، (۱۳۹۵)، "راهکارهای جلوگیری از آلودگی هوای حاصل از طرح­های عمرانی توسط مدیریت ­HSE".
-عبدی علمی، ا. و یوسفوند، ح.، (۱۳۹۲)،­"مقایسه­سوخت­های جایگزین در سیستم خودروهای حمل­و­نقل عمومی"، دومین همایش ملی انرژی­های نو و پاک، همدان،
- علیدادی، ح. رستمی، ن. نجف پور، ع.ا. و فاطمی، ج.، (۱۳۹۱)، "بررسی میزان آلودگی خودروهای دیزلی و بنزینی مورد­استفاده در حمل­و­نقل عمومی شهر­مشهد"، ( 1389)، اولین کنفرانس مدیریت آلودگی هوا و صدا، تهران، دانشگاه صنعتی شریف.
-عزیزی، و. و اسراری، ا.، (1398)، "بررسی و مقایسه آلاینده‌های هوای تهران در سال‌های 1392 و 1396"، دومین همایش تدبیر، معماری،شهرسازی، عمران و جغرافیا در توسعه پایدار.
-کنت وارک، و.، واین. (1990م)، "آلودگی هوا"، ترجمه کاظم ندافی، حسنوند، حیدری، نقی زاده، موسسه علمی فرهنگی نص، چاپ چهارم، بهار 1396.
-لقمانی، ف. محمدی، ا. و رحیمی، ک.، (۱۳۹۳)، "مروری بر اثرات استفاده از بیودیزل­ها در وسایل نقلیه"، اولین کنفرانس بین المللی یافته­های نوین در علوم کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست، تهران، انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین،
-ملک، م.، (1396)، "راه‌های پیشگیری از آلودگی هوا در کلان شهرها"، مجله مطالعات علوم زیستی و زیست فناوری، پاییز، دوره سوم، شماره 8 .
- "تصویب‌نامه هیأت وزیران، حد مجاز استانداردهای خروجی از کارخانجات و کارگاه‌های صنعتی"، شماره 9505/ت 49065هـ، مورخ 31/1/1395.
-معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری، (1388)، معرفی ماشین‌آلات عمرانی، نشریه شماره 446.
- معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری، (1388)، "مدیریت بهره‌برداری ماشین‌آلات عمرانی"، نشریه شماره 449.
 
-Asif Faiz, Christopher S. Weaver, Michael P. Walsh, (1996), “Air Pollution from Motor Vehicles Standards and Technologies for Controlling Emissions”, World Bank Publications.
- Hatami, Morteza, Mitra Mohammadi; Reza Esmaeli & Mohamadi, Mandana, (1396), “Assessing the Relationship Between Meteorological Parameters, Air Pollution And Cardiovascular Mortality of Mashhad City Based on Time Series Model”, Iranian journal of health, safety and environment 5 (1) .
- Mazloumi Tabrizi, Maral; Seyed Ahmad Hosseini; Afrooz Ahmadi & Zahra Keykhaee, (1396), “Exposure to air pollution and risk of cancer in children A case control study Running”.
- Peter Brimblecombe,(2003), “The Effects of Air Pollution on the Built Environment”, World Scientific Publishing Company .
- Sadeghian, Mohammad Mehdi, (1397), “monitoring of traffic air pollution using magnetic properties of tree leaves in Isfahan”.
-Zolghadry, Shaghayegh; Mehrdad Ghodskhah Daryaee & Javad Torkaman, (1394), “Pollution on Spread Velocity of Dutch Elm Disease”.