بررسی عملکرد سامانه حمل‌ونقل عمومی (مطالعه‌ی ﻣﻮردی شهرستان خرم‌آباد در استان لرستان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مهندسی عمران-راه و ترابری، دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دکترای مهندسی عمران-راه و ترابری، استادیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ تاکسی‌ها و ﻣﺴﯿﺮﻫﺎی حمل‌ونقل تاکسی ﯾﮏ ﭼﺎﻟﺶ ﺟﺪی ﺑﺮای ﻫﺮ ﺷﻬﺮ است و اﺟﺮای ﮐﺎرآﻣﺪ آن‌یک مسئله‌ی ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺑﺮای شهرداری‌ها و شرکت‌های حمل‌ونقل  اﺳـﺖ . ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ  مسیریابی سامانه‌های حمل‌ونقل تاکسی‌رانی  ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﺴﯿﺎر پیچیده‌ای اﺳﺖ ﮐﻪ ﺿﻤﻦ اﺛﺮﮔﺬاری ﺑﺮ ﺑﺎزده ﻋﻤﻠﯿـﺎﺗﯽ و ﻫﺰﯾﻨـﻪ  ﺳـﺎﺧﺖ و  بهره‌برداری، ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺰاﯾﯽ ﺑﺮ شاخصه‌ای ﻋﻤﻠﮑﺮدی ﻧﻈﯿﺮ ﻣﯿﺰان ﺣﻤﻞ ﻣﺴﺎﻓﺮ، ﺳﺮﻋﺖ ﺳﻔﺮ، صرفه‌جویی در زﻣـﺎن ﺳـﻔﺮ، ﺗﻐﯿﯿـﺮات ﮐﺎرﺑﺮی زﻣﯿﻦ و اﺛﺮات زیست‌محیطی ﺧﻮاﻫﺪ داﺷـﺖ. ﺗﺤﻠﯿﻞ ﭘﻮﺷﺸﯽ داده‌ها (DEA) روش ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ بهینه‌سازی است ﮐﻪ به‌طور گسترده‌ای ﺑﺮای اندازه‌گیری ﺑﺎزده ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﻧﺴﺒﯽ سامانه‌های حمل‌ونقل اﺳﺘﻔﺎده می‌شود. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﺴﯿﺮﻫﺎی تاکسی‌رانی در ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ حمل‌ونقل را ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﻣـﺪل (CCR) در (DEA) ارزﯾﺎﺑﯽ می‌کنیم و ﯾﮏ ﭼﺎرﭼﻮب ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﺑﺮای ارزﯾﺎﺑﯽ ﻋﻤﻠﮑﺮد اراﺋﻪ می‌کنیم و ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ  شاخص‌های ورودی و ﺧﺮوﺟﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺑﺎزده ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ و اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ ﺧﺪﻣﺎت ﻫﺮﯾﮏ از ﻣﺴﯿﺮﻫﺎ را اﻧﺘﺨﺎب می‌کنیم. ﺳﭙﺲ ﺗﺎﺑﻊ دﺳﺘﺎورد تجزیه‌وتحلیل می‌شود و ﻣﺴﯿﺮﻫﺎی تاکسی‌رانی ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ بهینه‌سازی و ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﺠﺪد دارﻧﺪ ﻣﺸﺨﺺ می‌شوند  هفت ﻣﺴﯿﺮ تاکسی‌رانی در ﺷﻬﺮ خرم‌آباد در استان لرستان ﻧﯿﺰ ﺑﺮای ﮐﺎرﺑﺮد ﻋﻤﻠﯽ انتخاب‌شده اﺳﺖ.
 
 
 

کلیدواژه‌ها


پوراحمد، احمد، حاجی شریفی، آرزو و کیانفر، کیوان محله، (1391) " کارایی سیستم حمل و نقل در محلات مدائن و هفت حوض تهران"، ویژه نامه مجله منظر، شماره 18 ، بهار، ص 89-95.
-تزار، هویدا، صفارزاده، محمود، (1387) "نقش آسایش و راحتی سفر در افزایش تعداد مسافران سیستم حمل و نقل عمومی(مطالعه موردی شهر خرم آباد)"، فصلنامه مطالعات مدیریت ترافیک، سال سوم، شماره 9، ص 75-94.
-زیاری، کرامت الله، منوچهری میاندوآب، ایوب، محمدپور، صابر و ابراهیم پور، احد، (1389)  "ارزیابی سامانه حمل و نقل عمومی شهر تبریز با استفاده از رویکرد تحلیل (SWOT)"، عوامل استراتژیدو فصلنامه مدیریت شهری، شماره 27، ص 98-79.
-سلطانی، علی، (1391) "ارزیابی رضایتمندی مسافران از کیفیت سیستم اتوبوسرانی با استفاده از مدل رگرسیون رتبه ای(نمونه شهر شیراز)"، فصلنامه مطالعات شهری، شماره دوم، ص1-112.
-عمران زاده، بهزاد، قرخلو، مهدی و پوراحمد، احمد، (1389)  "ارزیابی تحلیل کارایی سامانه حمل و نقل (BRT) و رضایت عمومی از آن در کلان شهر تهران، پژوهش های جغرافیای انسانی"، شماره 73، ص 1-38.
-قوامی، سید مرسل، کریمی، علی و مسگری، محمد سعدی، (1390) "ارزیابی خطوط اتوبوسرانی با استفاده از سامانه اطلاعات مکانی و تحلیل پوششی داده ها مطالعه موردی خطوط اتوبوسرانی تهران"، مهندسی حمل و نقل، سال دوم، شماره سوم، ص 26-271.
-ایازی، سید محمدهادی، مصطفوی،سید رضا، مؤسسه پژوهشی اجتماعی رهپویان آیندهنگار، (1391) "بررسی رضایت شهروندان تهرانی از خدمات سازمان مترو"، معاونت امور اجتماعی و فرهنگی.
-قاسمی، عبدالرسو.ل و بقایی، علی اکبر، (1390) "طراحی الگوی اولویت­بندی راهبردهای توسعه سیستم های حمل و نقل شهری"، اولین کنفرانس اقتصاد شهری ایران.
-وزارت کشور، معاونت عمرانی دفتر حمل و نقل و دبیرخانه شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور، (1386) "راهنمای شناسایی و بکارگیری روش های مدیریت ترافیک در شهرهای کشور".
-سلطانی علی و آزاده، سیدرضا و زارع رودبزانی، ملیحه، (1390) "ارزش افزوده اقتصادی ناشی از اجرای پروژه های توسعه حمل و نقل عمومی محور در بخش مرکزی شیراز، اولین کنفرانس اقتصاد شهری ایران.
-بهزادفر، مصطفی و ذبیحی، مریم، (1390) "راهنمای برنامه سازی حوزه های شهری در چارچوب توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی" فصلنامه علمی- پژوهشی باغ نظر، مرکز پژوهشی هنر معماری و شهرسازی، شماره هجدهم، سال هشتم.
کاظمی، حیدر، (1388) "جنبش شهرسازی جدید برای بازآفرینی شهرها براساس اصول سنتی برنامه ریزی طراحی شهری، مجله شوراها، شماره 39.
-کاشانی جو، خشایار و مفیدی شمیرانی، سید مجید، (1388) "سیر تحول نظریه های مرتبط با حمل و نقل درون شهری"، نشریه هویت شهر، سال سوم، شماره 4.
-سراج، مصطفی، (1388) "استانداردهای دسترسی (راهنمای مناسب سازی ساختمان، فضاهای عمومی، حمل و نقل و تجهیزات)"، ناشر اداره کل روابط عمومی سازمان بهزیستی کشور، چاپ اول.
-دفتر آمار و اطلاعات استانداری لرستان، (1388) "اطلس ویژگیهای جمعیت و مسکن شهر خرم آباد بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن"، ناشر استانداری لرستان-معاونت برنامه ریزی، آبان.
-کاظمیان، غلامرضا و قربانی زاهد، وجه الله و شفیعا، سعید، (1391) "ارزیابی و شناسایی کنشگران توسعه ناپایدار محله های غیررسمی نمونه موردی  محله غیررسمی شمیرا ن نو"، دوفصلنامة دانشگاه هنر( نامۀ معماری و شهرسازی)،  شماره هشت، ص 57- 72.
-مفیدی شمیرانی، مجید و افتخاری مقدم، علی، توسعه پایدار شهری، (1388) "دیدگاه ها و اصول اجرایی آن در کشورهای توسعه یافته"، فصلنامه بین المللی پژوهشی ساخت شهر، سال ششم، شماره 12، ص15-25.
-De Corla-Souza, P., J. Everett, B. Gardner, M. Culp, (1997) “Total Cost Analysis an Alternative to Benefit-Cost Analysis in Evaluating Transportation Alternatives”, Transportation, 24(2), 107-123.
-Holmgren, J., (2012) “the efficiency of public transport operations e an evaluation using stochastic frontier analysis, Research in Transportation Economics”, pp.1-8.
-Ji, J. and X., GAO, (2010) “Analysis of people’s satisfaction with public transportation in Beijing”, Habitat International, 34, pp.464-470.
-Lawrence, D.F. and G. Pivo, (1997) “Impacts of Mixed Use and Density on Utilization of Three Modes of Travel Single-Occupant Vehicle”, Transit, and Walking, Transportation Research Record, 1466, pp. 44-52.
-Lao, Y. and L. Liu, (2009) “Performance evaluation of bus lines with data envelopment analysis and geographic information system”s, Environment and Urban Systems, 33, pp.247–255.
-Infrastructure Planning Review, (2000) “an evaluation on the local bus system by using contingent valuation method”, 17, 751-756.
-Infrastructure Planning Review, (2004) “Evaluation of the effect by the community bus considering capability approach”, 21, 167–174.
-Journal of the City Planning Institute of Japan, (2005) “Comprehensive evaluation for efficiency of bus routes with data envelopment analysis-The case of bus routes in Sapporo City”, 40, 379–384.
-Journal of Japan Society of Civil Engineers, (2005) “A method of line characteristic evaluation and network reorganization planning of bus systems”, 793, 27–39.
-Journal of the Eastern Asia Society for Transportation Studies, (2010) “A Study on the Third-Sector Urban Railway Efficiency in Japan”, 8, 1247-1259.
-Process Safety and Environmental Protection, (2014) “Performance evaluation of integrated resilience engineering factors by data envelopment analysis the case of a petrochemical plant”, 92(3), 231-241.
-­Computers Environment and Urban Systems, (2009) “Performance evaluation of bus lines with data envelopment analysis and geographic information systems”, 33(4), 247-255.
-­Process Safety and Environmental Protection, (2014) “modeling and optimizing efficiency gap between managers and operators in integrated resilient systems The case of a petrochemical plant”, 92(6), 766-778.
-European Journal of Operations Research, (2004) “A DEA approach for evaluating the efficiency and effectiveness of urban transit systems”, 152(2), 354-364.